Opłaty

Taksa Notarialna

Stosownie do art. 5 § 1 ustawy prawo o notariacie z dnia 14 lutego 1991 roku notariuszowi za dokonanie czynności notarialnych przysługuje wynagrodzenie określone na podstawie umowy ze stronami czynności, nie wyższe niż maksymalne stawki taksy notarialnej właściwe dla danej czynności. Wysokość maksymalnych stawek taksy notarialnej określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz.U. z 2013r., poz. 237 ze zm.).

Stosownie do powołanego rozporządzenia maksymalna stawka wynosi od wartości:

  1. do 3.000 zł – 100 zł;
  2. powyżej 3.000 zł do 10.000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3.000 zł;
  3. powyżej 10.000 zł do 30.000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10.000 zł;
  4. powyżej 30.000 zł do 60.000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30.000 zł;
  5. powyżej 60.000 zł do 1.000.000 zł – 1.010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60.000 zł;
  6. powyżej 1.000.000 zł do 2.000.000 zł – 4.770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1.000.000 zł;
  7. powyżej 2.000.000 zł – 6.770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2.000.000 zł, nie więcej jednak niż 10.000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7.500 zł.

Powołane rozporządzenie przewiduje szereg czynności, za które w/w wynagrodzenie pobierane jest w wysokości stanowiącej odpowiednio:

Połowę (1/2) maksymalnej stawki, za:

  1. umowę zobowiązującą, zawartą pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu,
  2. umowę przenoszącą własność lub użytkowanie wieczyste, w wykonaniu umowy zobowiązującej,
  3. umowę sprzedaży nieruchomości rolnej z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa,
  4. umowę sprzedaży lokalu mieszkalnego lub nieruchomości gruntowej zabudowanej jednorodzinnym budynkiem mieszkalnym, dokonywanej przez Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub inne podmioty na podstawie ustaw przyznających nabywcom tych lokali lub nieruchomości bonifikaty od ceny,
  5. umowę zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu,
  6. umowę zbycia własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej (prawa do lokalu mieszkalnego w domu budowanym przez spółdzielnię mieszkaniową w celu przeniesienia jego własności na członka),
  7. umowę zbycia ekspektatywy spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, odrębnej własności lokalu lub domu jednorodzinnego w trybie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116, z późn. zm.),
  8. umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu lub przeniesienia własności domu jednorodzinnego z prawem do gruntu, zawartych w wykonaniu umów o budowę lokalu lub domu, w trybie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych,
  9. umowę przeniesienia własności lokalu lub domu jednorodzinnego z prawem do gruntu, przez spółdzielnię mieszkaniową,
  10. umowę przeniesienia własności, oddania w użytkowanie wieczyste lub przeniesienia prawa użytkowania wieczystego działki budowlanej na rzecz spółdzielni mieszkaniowej w trybie art. 35 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych,
  11. ustanowienie hipoteki, z zastrzeżeniem § 7 ust. 1 pkt 1,
  12. przebieg licytacji lub przetargu,
  13. przyjęcie na przechowanie pieniędzy w walucie polskiej lub obcej,
  14. umowę zawieraną na podstawie przepisu art. 9 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 oraz z 2004 r. Nr 141, poz. 1492),
  15. umowę darowizny lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość, jeżeli umowa jest zawierana pomiędzy osobami zaliczanymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, a nabywcy są uprawnieni do skorzystania z ulgi, o której mowa w art. 16 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadku i darowizn,
  16. umowę deweloperską,
  17. umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia własności tego lokalu na nabywcę, w tym w wykonaniu umowy deweloperskiej,
  18. umowę sprzedaży nieruchomości gruntowej, stanowiącej działkę budowlaną w rozumieniu art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r. poz. 647, z późn. zm.),
  19. umowę przeniesienia na nabywcę własności nieruchomości zabudowanej domem jednorodzinnym lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i własności domu jednorodzinnego na niej posadowionego, w tym w wykonaniu umowy deweloperskiej,
  20. umowę sprzedaży lokalu mieszkalnego;

Jedną czwartą (1/4) maksymalnej stawki, za:

  1. ustanowienie hipoteki w celu zabezpieczenia kredytu bankowego udzielonego na budownictwo mieszkaniowe, zakup domu mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego albo na działalność gospodarczą,
  2. losowanie nagrody,
  3. potwierdzenie oświadczenia woli zawartego w innym akcie notarialnym.

Jedną dziesiątą (1/10) maksymalnej stawki obowiązuje za sporządzenie aktu notarialnego dokumentującego:

  1. oświadczenie o przystąpieniu do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub objęciu udziałów w tej spółce,
  2. oświadczenie zawierające zgodę osób przystępujących do spółki akcyjnej na zawiązanie spółki, na brzmienie statutu i na objęcie akcji, wyrażoną w innym akcie niż akt obejmujący statut

Natomiast w zakresie czynności, które co do zasady nie mają określonej wartości czynności, rozporządzenie przewiduje wynagrodzenie określone kwotowo, i tak np. wynagrodzenie wynosi za:

  1. umowę zbycia nieruchomości, jeżeli w związku z tą umową następuje wypłata świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników albo renty strukturalnej współfinansowanej ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej – 600 zł,
  2. umowę majątkową małżeńską – 400 zł,
  3. testament – 50 zł,
  4. testament zawierający zapis, polecenie lub pozbawienie uprawnionego prawa do zachowku – 150 zł,
  5. odwołanie testamentu – 30 zł,
  6. zwolnienie nieruchomości od obciążeń lub zrzeczenia się prawa, jeżeli wartości przedmiotu nie da się określić – 60 zł,
  7. zrzeczenie się własności nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego – 80 zł,
  8. pełnomocnictwo – do dokonania jednej czynności– 30 zł, natomiast przy czynnościach zawierających umocowanie do dokonywania więcej niż jednej czynności – 100 zł,
  9. oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku – 50 zł.
  10. protokół zgromadzenia wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub walnego zgromadzenia spółdzielni – 750 zł,
  11. protokół walnego zgromadzenia akcjonariuszy – 1100 zł,
  12. protokół zgromadzenia wspólników innej spółki niż Sp. z o.o. lub S.A. albo protokołu posiedzenia zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej spółki prawa handlowego – 500 zł,
  13. protokół zebrania wspólnoty mieszkaniowej – 300 zł,
  14. protokół zawierającego oświadczenie towarzystwa funduszy inwestycyjnych o zmianie statutu funduszu inwestycyjnego – 1000 zł,
  15. protokół niedojścia do skutku licytacji, przetargu lub losowania nagród – 100 zł,
  16. protokół przyjęcia dokumentu na przechowanie – 50 zł, a za przechowanie dokumentu, od każdego dokumentu, za każdy rozpoczęty miesiąc – 20 zł,
  17. inny protokół – 200 zł,
  18. akt poświadczenia dziedziczenia ustawowego lub testamentowego, uzupełniającego aktu poświadczenia dziedziczenia w zakresie spadkobierców dziedziczących gospodarstwo rolne – 50 zł,
  19. protokół dziedziczenia – 100 zł,
  20. protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu  50 zł,
  21. zaświadczenia o powołaniu wykonawcy testamentu – 30 zł.
  22. akt powołania zarządcy sukcesyjnego lub akt odwołania zarządcy sukcesyjnego 50 zł.

  23. oświadczenie o zgodzie na powołanie zarządcy sukcesyjnego, oświadczenie o zgodzie na odwołanie zarządcy sukcesyjnego lub oświadczenie osoby powołanej na zarządcę sukcesyjnego o wyrażeniu zgody na pełnienie tej funkcji oraz braku prawomocnie orzeczonych wobec niej zakazów – 50 zł.

  24. protokół powołania zarządcy sukcesyjnego lub protokół odwołania zarządcy sukcesyjnego – 100 zł.

  25. protokół rezygnacji zarządcy sukcesyjnego – 50 zł.

Za sporządzenie wypisu, odpisu lub wyciągu z akt notarialnych lub innego dokumentu maksymalna stawka wynagrodzenia wynosi 6 zł za każdą rozpoczętą stronę. W zakresie poświadczeń maksymalna stawka wynosi:

  1. za poświadczenie własnoręczności podpisu albo odcisku palca osoby niepiśmiennej lub niemogącej pisać:
    • na dokumentach, jeżeli przedmiot jest oznaczony sumą pieniężną – 1/10 wynagrodzenia, jakie należałoby się, gdyby dokument sporządzono w formie aktu notarialnego, ale nie więcej niż 300 zł,
    • na pełnomocnictwach i innych dokumentach – 20 zł,
  2. za poświadczenie zgodności odpisu z okazanym dokumentem, za każdą stronę – 6 zł,
  3. za poświadczenie czasu okazania dokumentu, za każdą stronę – 6 zł,
  4. za poświadczenie pozostawania przy życiu:
  5. w celu otrzymania emerytury, renty lub innych świadczeń z ubezpieczenia społecznego – 5 zł,
  6. w innym celu – 30 zł,
  7. za poświadczenie pozostawania osoby w określonym miejscu – 30 zł.

Za inne czynności nie wymienione powyżej, jak np. złożenie przez notariusza wniosku wieczystoksięgowego w systemie teleinformatycznym maksymalna stawka wynagrodzenia wynosi 200 zł. Jeżeli notariusz dokona czynności notarialnej poza siedzibą kancelarii notarialnej, jego wynagrodzenie zwiększone zostaje o kwotę liczoną za każdą godzinę od opuszczenia kancelarii do powrotu w wysokości: w porze dziennej – 50 zł, w porze nocnej oraz w dni wolne od pracy – 100 zł, za każą godzinę niezbędną do dokonania tej czynności od opuszczenia kancelarii do powrotu.

Opłaty

Dokonując czynności notarialnej należy pamiętać o nałożonym na notariusza, zgodnie z art. 7 § 1 i 2 ustawy Prawo o notariacie, obowiązku pobrania związanych z nią opłat, na które składają się:

Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)

w zakresie umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych, umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, umowy darowizny (w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy), umowy dożywocia, umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności (w części dotyczącej spłat lub dopłat), ustanowienia hipoteki, ustanowienie odpłatnego użytkowania (w tym nieprawidłowego) oraz odpłatnej służebności, umowy depozytu nieprawidłowego, umowy spółki oraz zmiany powyższych umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Stawki podatku od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z ustawą z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2016r., poz. 223 ze zm.) wynoszą:

  1. umowa sprzedaży nieruchomości (gruntowej, lokalowej, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu) – 2% wartości rynkowej nieruchomości,
  2. umowa dożywocia – 2% wartości rynkowej nieruchomości, określonej przez stronę czynności,
  3. umowa zamiany:
    • lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego na taki lokal lub prawo – 2% różnicy wartości rynkowych zamienianych lokali lub praw do lokali,
    • w pozostałych wypadkach – 2% wartości rynkowej rzeczy lub prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek,
  4. umowa o dział spadku oraz zniesienia współwłasności, w części dotyczącej spłat i dopłat – 2% wartości rynkowej rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności lub spadku,
  5. umowy spółki – 0,5% od wartości wkładów wniesionych do majątku spółki albo wartość kapitału zakładowego,
  6. ustanowienie hipoteki:
    • na zabezpieczenie wierzytelności istniejących – 0,1% kwoty zabezpieczonej wierzytelności,
    • na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej – 19 zł.

Podatek od spadków i darowizn

w zakresie umowy darowizny, umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugody w tym przedmiocie; umowy nieodpłatnego ustanowienia służebności oraz umowy nieodpłatnego ustanowienia użytkowania. Podatek od spadków i darowizn zależy m.in. od wartości rynkowej przedmiotu umowy oraz od zaliczenia stron umowy do jednej z trzech grup podatkowych, przy czym do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

  • do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych , pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów,
  • do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.
  • do grupy III – innych nabywców.

Podatek od spadków i darowizn oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według następujących skal:

Kwoty nadwyżki w zł Podatek wynosi
ponad do
1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej
10 278 3%
10 278 20 556 308 zł 30 gr i 5% nadwyżki ponad 10 278 zł
20 556 822 zł 20 gr i 7% nadwyżki ponad 20 556 zł
2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej
10 278 7%
10 278 20 556 719 zł 50 gr i 9% od nadwyżki ponad 10 278 zł
20 556 1644 zł 50 gr i 12% od nadwyżki ponad 20 556 zł
3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej
10 278 12%
10 278 20 556 1233 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 10 278 zł
20 556 2877 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 20 556 zł

Przy czym należy pamiętać, że nabycie własności rzeczy i praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma lub macochę jest zwolnione od podatku od spadków i darowizn (art. 4a ustawy) pod warunkiem zgłoszenia nabycie tych praw właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Opłata sądowa od wniosków zawartych w akcie notarialnym o wpis (wykreślenie) w księdze wieczystej

  1. od wniosku o wpis własności, użytkowania wieczystego lub ograniczonego prawa rzeczowego (np. hipoteka, służebność) – 200 zł,
  2. od wniosku o wpis własności, użytkowania wieczystego lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu na podstawie dziedziczenia, zapisu lub działu spadku albo zniesienia współwłasności – 150 zł,
  3. od wniosku o wpis:
    • własności, użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nabytego w wyniku podziału majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami – 150 zł,
    • własności nieruchomości rolnej o powierzchni do 5 ha – 150 zł,
    • praw osobistych i roszczeń (roszczenia o zawarcie umowy, sposób korzystania z nieruchomości wspólnej) – 150 zł,
    • zmiany treści ograniczonych praw rzeczowych (podwyższenie kwoty hipoteki) – 150 zł,
  4. od wniosku o:
    • założenie księgi wieczystej – 60 zł,
    • połączenie nieruchomości w jednej księdze wieczystej, która jest już prowadzona, niezależnie od liczby łączonych nieruchomości – 60 zł,
    • odłączenie nieruchomości lub jej części – 60 zł,
    • sprostowanie działu I-O (oznaczenie nieruchomości) – 60 zł,
    • wpis ostrzeżenia o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym – 60 zł,
    • dokonanie innych wpisów, poza określonymi powyżej (np. ujawnienie zmiany nazwiska, ujawnienie lub zmiana wysokości udziału w dziale I-Sp (spis praw)) – 60 zł,
  5. od wniosku o wykreślenie wpisu – połowę opłaty należnej od wniosku o wpis (np. 100 zł – wykreślenie hipoteki, 75zł – wykreślenie roszczenia z umowy przedwstępnej sprzedaży, 30 zł – wykreślenie ostrzeżenia o niezgodności).

Pobierane przez notariusza podatki i opłaty są odprowadzane odpowiednio na konto właściwego Urzędu Skarbowego i na konto Sądu prowadzącego księgę wieczystą. Stosownie do art. 5 § 1 ustawy prawo o notariacie z dnia 14 lutego 1991 roku notariuszowi za dokonanie czynności notarialnych przysługuje wynagrodzenie określone na podstawie umowy ze stronami czynności, nie wyższe niż maksymalne stawki taksy notarialnej właściwe dla danej czynności. Wysokość maksymalnych stawek taksy notarialnej określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz.U. z 2013r., poz. 237 ze zm.). Stosownie do powołanego rozporządzenia maksymalna stawka wynosi od wartości:

  1. do 3.000 zł – 100 zł;
  2. powyżej 3.000 zł do 10.000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3.000 zł;
  3. powyżej 10.000 zł do 30.000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10.000 zł;
  4. powyżej 30.000 zł do 60.000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30.000 zł;
  5. powyżej 60.000 zł do 1.000.000 zł – 1.010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60.000 zł;
  6. powyżej 1.000.000 zł do 2.000.000 zł – 4.770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1.000.000 zł;
  7. powyżej 2.000.000 zł – 6.770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2.000.000 zł, nie więcej jednak niż 10.000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7.500 zł.

Pobierane przez notariusza podatki i opłaty są odprowadzane odpowiednio na konto właściwego Urzędu Skarbowego i na konto Sądu prowadzącego księgę wieczystą.